 |
 |
در صورت وجود حملات تشنجی از کمترین دوز موثر از دارویی که دارای حد اقل اثر تراتوژن است استفاده میشود. به طور کلی زنانی که از درمان تک دارویی استفاده می‌کنند و حد اقل به مدت 2 سال دچار حمله نشده اند کاندید قطع دارو می‌باشند.
میزان مرگ و میر مربوط به حاملگی ارتباط ضعیفی با نوع ضایعه قلبی دارد. در زنان مبتلا به هیپرتانسیون ریوی به هر شکل و نوع عارضه دار کوارکتاسیون آئورت یا سندرم مارفان توام با درگیری دریچه آئورت خطر مرگ و میر به حدی زیاد است که توصیه به حامله نشدن را ایجاب می‌کند.
این ضایعات در میان همه نقایص مادرزادی قلب با بیشترین خطر در حاملگی همراه هستند. زنان مبتلا در معرض افزایش خطر نارسایی قلبی، عوارض ترومبوتیک، آریتمی ها و عفونت ها هستند میزان مرگ و میر مادری و جنینی به طور قابل توجهی افزایش مییابد. زنان مبتلا به هیپرتانسیون اولیه ریوی یا سندرم آیزِن مِنگِر بیشترین میزان مرگ و میر را به خود اختصاص میدهند.
ناهنجاری های نیازمند عوامل ضد انعقادی
تعدادی از بیماری های قلبی نیازمند عوامل ضد انعقادی هستند. شایع ترین حالت جاگذاری دریچه مکانیکی است. در زنان غیر حامله از وارفارین استفاده میشود. ولی در خانم های باردار، بهتر است از هپارین استفاده شود. باید توجه داشته باشیم که استفاده بیش از حد این عوامل، خطر عوارض خونریزی را افزایش میدهد و عدم استفاده کافی باعث ترومبوز دریچه مصنوعی میشود.
باید عملکرد قلبی به دقت از طریق اکوکاردیوگرافی و آنژیوگرافی عروق بررسی شود. درمان های دارویی بی خطر توصیه شود. مصرف وارفارین تا حد امکان قطع شود. در موارد وجود نقص مادرزادی برای تعیین خطر جنینی باید شجره نامه رسم کرد. زنانی که در معرض خطر بالایی از مرگ و میر هستند باید در مورد حامله شدن تجدید نظر کنند.
خطر ترومبوآمبولی راجعه در طول حاملگی افزایش مییابد (حدودا 10% ) برخی از عوامل خطر عبارتند از: سن بالای 35 سال، خطر را 2 برابر بیشتر از زنان جوان می‌کند. مصرف سیگار آسیب دیدگی عروق را افزایش میدهد، چاقی خطر عود را می‌افزاید و در زنان مسن شایعتر است، وجود سابقه خانوادگی ترومبوآمبولیک، زمینه ارثی را مطرح می‌کند.
اکثر این اختلالات از نقایص ارثی مکانیسم های ضد انعقادی هستند و عبارتند از : کمبود پروتئین C ، پروتئین S ، کمبود آنتی ترومبین III ، مقاوم بودن پروتئین C فعال شده، هیپرهوموسیستینمی (جهش متیلن تتراهیدروفولات ردوکتاز) و جهش پروترومبین علاوه بر این نقایص انعقادی اکتسابی شامل حضور آنتی بادی های ضد فسفولیپید، آنتی کواگولان لوپوسی و آنتی بادی های آنتی کاردیولیپین هستند این عوامل علاوه بر ایجاد ترومبوآمبولی شریانی و وریدی که منجر به آمبولی ریوی و انفارکتوس مغزی میشوند موجب افزایش احتمال سقط، پره اکلامپسی زودرس، محدودیت رشد جنین و مرده زایی می‌گردد. زنان دارای سابقه ترومبوآمبولی و ترومبوفیلی ارثی باید مشاوره شوند تا بدانند که افزایش خطر عود در حاملگی بعدی وجود دارد و پیشگیری از بیماری امکان ندارد و در صورت حامله شدن باید هپارین جایگزین وارفارین شود.
بیماری های بافت همبند
این بیماری ها عبارتند از لوپوس اریتماتوی سیستمیک، آرتریت روماتوئید، اسپوندیلیت آنکیلوزان، سندرم شوگرن و اسکلرودرمی. این اختلالات، بیماری های خود ایمنی کلاژن عروقی هستند. آرتریت روماتوئید معمولا در طول حاملگی بهبود مییابد ولی در 90% زنان در عرض 6 ماه پس از زایمان عود می‌کند. در زنان مبتلا به اسپوندیلیت، اغلب در نتیجه افزایش وزن و لوردوز کمری، شدت درد افزایش مییابد. لوپوس اختلال وخیم تری است که هم بر مادر هم جنین آثار نامطلوبی را اعمال می‌کند.
در اسکلرودرمی، علایم ناشی از پدیده رینود ممکن است در طول حاملگی بهبود یابد اما بازگشت محتویات معده به مری (ریفلاکس ازوفاژیال) ناشی از کم تحرکی، معمولا تشدید میشود. در نوع منتشر این بیماری خطر بیماری کلیوی و هیپرتانسیون شدید بیشتر است. بدترین پیامد در بیماران دارای آنتی کواگولان لوپوسی یا آنتی بادی آنتی کاردیولیپین رخ میدهد.
آنتی بادی آنتی RO در ارتباط با لوپوس نوزادی و بلوک مادرزادی قلب می‌باشد. در زن حامله ای که قبلا کودک مبتلا به بلوک مادرزادی قلب داشته است خطر عود 15 درصد می‌باشد. هیپرتانسیون و بیماری کلیه هم خطرات حول و حوش زایمان را افزایش میدهد.
مشاوره
سیر بالینی به دقت ارزیابی شود. ارزیابی کلیه باید صورت گیرد. درمان های دارویی که بطور رایج در بیماری های بافت همبند استفاده میشود باعث افزایش مخاطرات جنینی نمی‌شود. در موارد شدید از عوامل پر قدرت سرکوب کننده سیستم ایمنی استفاده میشود. مهار کننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین، تراتوژن است و باید در حاملگی قطع شود.
حاملگی ممکن است برای هر زنی استرس‌زا باشد حاملگی خطر عود یا برگشت علائم دیسفوریک را افزایش میدهد. برخی از عوامل عود به علت قطع دارو توسط خود فرد تحت تاثیر ترس از مضر بودن برای جنین است و نوسان میزان هورمون ها میتواند استرس را افزایش دهد.
· مراقبت های ناکافی قبل از تولد و سوء مصرف قبلی مواد میتواند باعث اختلالات روانی شود.
· اختلالات روانی قبلی خطر افسردگی شدید یا سایکوز پس از زایمان را افزایش میدهد.
· زنانی که سابقه افسردگی ماژور یا سندرم قبل از قاعدگی یا سابقه دلتنگی های بعد از زایمان هستند در معرض افزایش خطر سایکوز قرار دارند.
اغلب درمان های دارویی روانی باعث ایجاد نقایص عمده تولد یا ناهنجاری های تکاملی نمی‌شوند. اگر یکی از والدین، مبتلا به اسکیزوفرنی باشد احتمال ابتلای فرزند 12 درصد و اگر هر دو مبتلا باشند 40 درصد می‌باشد و اگر یکی از دو والد مبتلا به اختلال دو قطبی باشد احتمال ابتلای جنین 15 درصد خواهد بود.
در خانمی که دچار اختلال عمده ذهنی است و می‌خواهد حامله شود باید سیر بیماری ارزیابی شده درمان های دارویی و خطرات مربوط به جنین بررسی شود. عوامل مغشوش کننده مثل مصرف الکل سیگار و دارو و مشکلات اجتماعی مد نظر قرار گیرد و در صورت نیاز به دارو، کمترین مقدار موثر باید استفاده شود.
زنانی که زمینه های قومی، نژادی و یا سابقه شخصی یا خانوادگی، آن ها را در معرض افزایش خطر برخورداری از جنین مبتلا به بیماری ژنتیکی قرار میدهد باید تحت مشاوره مناسب قرار گیرند. زنانی که مبتلا به بیماری ژنتیکی هستند معمولا نیازمند مشاوره اضافی در ارتباط با خطرهای مربوط به خود می‌باشند.
شامل ارزیابی مصونیت در برابر کزاز و سرخجه و هپاتیت B است. مصون سازی در طی حاملگی با توکسوئیدها، باکتری ها و ویروس های کشته شده برای جنین پیامد نامطلوبی ندارد. ولی تجویز واکسن های ویروسی زنده مثل سرخک، سرخجه یا اوریون یا آبله مرغان در حاملگی توصیه نمی‌شود. و این واکسن ها در حالت ایده آل باید 3 ماه قبل از تلاش برای بارداری تجویز شود. شایان ذکر است که در زنانی که سهوا این واکسن ها را در طول حاملگی دریافت کرده اند ضرورتی برای ختم حاملگی وجود ندارد.
شواهدی که نشان دهند تابش اشعه با دوز تشخیصی خطر پیامدهای نامطلوب برای جنین یا کودک را افزایش میدهد وجود ندارد.
شواهدی که نشان دهند در انسان ها یا حیوانات قرار گرفتن در معرض انواع میدان های الکترومغناطیسی مثل خطوط پُرولتاژ انرژی، پتوی برقی، فِرهای میکروویو و تلفن های همراه باعث ایجاد آثار نامطلوب بر روی جنین میشود وجود ندارند.
منابع
|
1 ) Don Forth’s Obstetrics and Gynecology, by : James R. Scott, Philip J. Di. Saia, Charles B. Hammond, Williams N. Spellacy 1999, Lippincott , Williams & Wilkins 2 ) Essentials of Obstetrics and Gynecology , by : Hacke F. Moore G. 3rd ed. |
برخی از عادت های کاری و فردی مربوط به زندگی ممکن است پیامد حاملگی را تحت تاثیر قرار دهد.
وجود Pica به یخ و نشاسته و خاک رُس و زباله معمولا با کم خونی همراه است. گیاهخواری معمولا در ارتباط با کمبود پروتئین است که با افزایش مصرف پنیر و تخم مرغ اصلاح میشود. چاقی باعث عوارض مادری مانند هیپرتانسیون، پره اکلامپسی، دیابت حاملگی، ترومبوفلبیت، اختلالات زایمان دیررس (پست ترم)، سزارین و عوارض جراحی میشود.
همچنین چاقی باعث عوارض جنینی هم می‌گردد. زنانی که دارای شاخص توده بدنی بیشتر از 30 می‌باشند در معرض افزایش خطر مرگ دیررس جنین و زایمان زودرس (پره ترم) قبل از هفته 37 ، افزایش خطر اسپاینا بیفیدا، نقایص دیواره شکمی و ناهنجاری های روده ای در جنین می‌باشند. بی اشتهایی و پرخوری باعث افزایش خطرات مثل اختلالات الکترولیتی، آریتمی های قلبی و اختلالات دستگاه گوارش می شوند.
اکثر زنان حامله می‌توانند در سرتاسر حاملگی به ورزش کردن ادامه دهند اگرچه ممکن است ورزش معمول قبل از حاملگی آن ها نیازمند تغییر باشد. به عنوان مثال حاملگی ممکن است باعث ایجاد مشکلات تعادلی شود و شل شدن مفاصل ممکن است فرد را مستعد آسیب ارتوپدیک کند.
حاملگی ممکن است مشکلات بین فردی را تشدید کند در طول حاملگی خطر مربوط به شریک بدرفتار افزایش مییابد این احتمال در زنانی که همسران آن ها دارای خصوصیات زیر هستند بیشتر است : سوء مصرف الکل، بیکار شدن از کار در گذشته نزدیک، برخورداری از آموزش ضعیف یا درآمد کم و سابقه توقیف شدن.
وضعیت بهداشتی و تولید مثلی خویشاوندان نَسَبی باید از نظر بیماری، عقب ماندگی ذهنی، نقایص زمان تولد، ناباروری و از دست دادن حاملگی بررسی شود. زمینه های خاص نژادی و قومی یا مذهبی ممکن است نشان‌دهنده افزایش خطر تعدادی از اختلالات مغلوب باشند.
دیابت
در صورت ابتلاء به دیابت آشکار مخاطرات شدید مادری و جنینی افزایش مییابد خطرهای مادری عبارتند از : آسیب دیدگی شبکیه، کلیه و قلب و عفونت های ادراری، کتواسیدوز دیابتی و نیاز به سزارین، ضمنا هیپرتانسیون شایع است و زنان دیابتیکی که دچار بیماری کلیوی هستند از نظر پره اکلامپسی در معرض خطر جدی تری می باشند. خطرات جنینی عبارتند از : افزایش مرگ و میر پری‌ناتال، ناهنجاری ها، اختلالات رشد زایمان زودرس یاتروژنیک و بی ثباتی متابولیک نوزاد. نقایص لوله عصبی و ناهنجاری های قلبی و کلیوی در زنان حامله دیابتیک 5-2 برابر بیشتر است. آژنزی ساکروم و هولوپروزنسفالی به ندرت رخ میدهند. چون کنترل ضعیف گلوکز در مراحل اولیه حاملگی ممکن است تراتوژن باشد ویزیت قبل از حاملگی باید شامل ارزیابی کنترل دیابت و عوامل محرک باشد اجزای همه این ویزیت شامل آموزش به بیمار، کنترل گلوکز با رژیم غذایی و ورزش و انسولین می‌باشد، اسید فولیک 400 mg در روز باید قبل از حاملگی مصرف شود و در صورت وجود سابقه فردی یا خانوادگی نقایص لوله عصبی با دوز 4 میلی گرم در روز تجویز گردد.
تشدید هیپرتانسیون ناشی از اختلال عملکرد کلیه همراه با پره اکلامپسی حاصله از نگرانی های زنان مبتلا به بیماری های کلیوی مختلف می‌باشد. حاملگی باعث افزایش آسیب دیدگی کلیه میشود و اختلال دایمی عملکرد کلیه را تسریع می‌کند. تحقیقات نشان داده که در یک سوم زنانی که سطح کراتینین سرم آن ها بیش از 2 میلی گرم باشد سرعت کاهش عملکرد کلیه در طول حاملگی تشدید میشود بنابراین بهترین عامل پیشگویی کننده پیامد پری‌ناتال، میزان کراتینین سرم است. مصرف مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین با دلیل دیس ژنزی لوله های کلیه جنین و نارسایی کلیه همراه است. بنابراین مصرف این داروها باید قطع شده و فشار خون بالا با داروهای بی خطر دیگر کنترل شود. خطرات جنینی عبارتند از اختلال همزمان عملکرد عروقی، محدودیت رشد زایمان زودرس و افزایش مرگ و میر و موربیدیته حول و حوش زایمان.
خطرات مربوط به این اختلال شبیه خطرات مربوط به بیماری کلیوی است. فشار خون بالا در طول حاملگی ممکن است تشدید یافته و باعث نیاز به درمان دارویی بیشتر یا زایمان پره ترم شود. جهت کشف علت آن باید عملکرد کلیوی و قلبی بررسی شود. در بسیاری از موارد چاقی باعث آن می‌باشد که با کاهش وزن می‌توان آنرا اصلاح کرد علاوه بر آن کاهش وزن باعث کاهش هیپرانسولینمی و دیابت و هیپرتری‌گلیسریدمی میشود.
مهمترین خطر مربوط به حاملگی در این اختلال افزایش فعالیت تشنجی است که ممکن است به علت کاهش سطح دارو در نتیجه تغییرات فیزیولوژیک حاملگی در ارتباط افزایش حجم توزیع باشد مهمترین تغییر افزایش کلیرانس دارو در اثر القای آنزیم های کبدی و پلاسمایی و جفتی همراه با افزایش قابل توجه فیلتراسیون گلومرولی باشد و یا تهوع و استفراغ که منجر به حذف مقادیری از دارو از بدن میشود. از علل دیگر قطع درمان دارویی توسط خود فرد است (به علت ترس از آسیب دیدگی جنین) باید با زن حامله مشاوره کرد و یا دارو را تغییر داد. باید به او گفته شود که تشنج خطر تروما را افزایش داده و تشنج های کنترل نشده اغلب همراه با هیپوکسی و افزایش فشار خون بوده و باعث ایجاد ضایعه در مخچه و هیپوکامپ در ایجاد کانون های جدید تشنج میشود. در فرزندان زنان مبتلا به صرع خطر وقوع ناهنجاری های ساختمانی افزایش مییابد که قسمتی مربوط به خود صرع است و قسمتی در ارتباط با داروهای ضد صرع می‌باشد.
همچنین قسمتی به علت تشنج است که باعث کاهش گذرای جریان خون رحم و اکسیژن رسانی به جنین میشود و قسمتی مربوط به ترومای ناشی از تشنج است که به جنین هم آسیب وارد می‌کند. در زنانی که در کودکی سابقه تشنج ناشی از تب داشته اند احتمال داشتن کودکی با همان بیماری بیشتر است.
مشاوره قبل از حاملگی ( دکتر شیرین قاضی زاده دانشگاه علوم پزشکی تهران)
مشاوره، بارداری، حاملگی ناخواسته، مصونسازی
مزایای مشاوره قبل از حاملگی
مشاوره قبل از بارداری، طب پیشگیری مربوط به بارداری و زایمان است. در این مشاوره باید تمام عواملی که می‌توانند به طور بالقوه پیامدهای پری‌ناتال را تحت تاثیر قرار دهند تعیین شده و خانم ها در مورد خطرهای مربوط به آنان راهنمایی شوند و به منظور کاهش یا از بین بردن آثار پاتولوژیکی که از طریق سابقه خانوادگی طبی یا مامایی و یا انجام آزمون های خاص آشکار میشوند راهکاری ارائه گردد. در سال 1989 در گردهمایی تخصصی ارائه خدمات بهداشت همگانی در مورد "محتوای مراقبت های پره ناتال" بیان شد که ویزیت قبل از حاملگی از نظر تاثیر بر روی حاملگی مهمترین ویزیت منفرد مراقبت های بهداشتی باشد. مشاوره قبل از حاملگی دارای تاثیر مثبت قابل سنجش بر روی پیامد حاملگی است.
نیمی از کل حاملگی ها بدون برنامه قبلی رخ میدهد و شواهدنشان میدهد این گروه از حاملگی ها در معرض بیشترین خطر هستند. اکثر زنان هنگامی متوجه حامله بودن خود میشوند که طناب نخاعی جنین قبلا تشکیل شده و قلب وی می‌تپد، بسیاری از راهکارهای پیشگیری مانند مصرف اسید فولیک برای پیشگیری از نقایص طناب عصبی در صورتی که در این زمان شروع شوند موثر واقع نمی‌شوند و بنابراین اندیکاسیون مشاوره قبل از حاملگی در زنان دارای حاملگی های ناخواسته در مقایسه با زنان دارای حاملگی های برنامه دار، بیشتر است. در حاملگی های ناخواسته احتمال انجام رفتارهای پرخطر مانند استعمال دخانیات بیشتر و احتمال مصرف روزانه ویتامین ها کمتر است بنابراین یکی از معیارهای مهم اثربخشی مشاوره قبل از حاملگی تاثیر آن در کاهش تعداد حاملگی های ناخواسته است.
دیابت نمونه بارز یک اختلال طبی است مشاوره قبل از حاملگی در مورد آن مفید واقع میشود، چون عوارض مادری و جنینی مربوط به هیپرگلیسمی به خوبی شناخته شده است اگر فرد در هنگام کنترل منظم قند خون حامله شده باشد بسیاری از این عوارض، قابل اجتناب می‌باشد این کنترل باید در درازمدت و کاملا منظم باشد و در رژیم غذایی قبل از حامله شدن تغییراتی ایجاد شده باشد. در مشاوره قبل از بارداری در مورد خطرهای موجود به زنی که قصد حامله شدن دارد آموزش داده میشود.
موربیدیته و مرگ و میر پری‌ناتال
مشاوره قبل از بارداری در پیشگیری از عوارض دیابت و کاهش ناهنجاری های جنینی، بسیار موثر است. زنانی که تحت مشاوره قبل از حاملگی قرار می‌گیرند زودتر برای مراقبت های پره ناتال مراجعه می‌کنند. مقدار هموگلوبین A/C آنان کمتر است. زایمان قبل از هفته 30 و تولد نوزاد ماکروزوم و مرگ و میر نوزادی در آنان بسیار کمتر می‌باشد.
موربیدیته مادری و موربیدیته اقتصادی
انجام مشاوره قبل از حاملگی عوارض مامایی و هزینه های مراقبت بهداشتی را در زنان مبتلا به دیابت کاهش میدهد. احتمال بستری شدن این افراد در بیمارستان برای کنترل دیابت در طول حاملگی و طول مدت استراحت پس از زایمان بسیار کمتر می‌باشد.
احتمال وقوع اختلال ساختمانی در فرزندان زنان مبتلا به صرع در مقایسه با فرزندان زنان غیر مبتلا به صرع دو تا سه برابر بیشتر است. فرزندی که در تماس با داروهای ضد تشنج قرار گرفته است در معرض خطر بیشتری است. در مشاوره معمولا استفاده از رژیم دارویی دارای حداقل خاصیت تراتوژن یا حتی گاهی قطع دارو قبل از حاملگی توصیه میشود. آکادمی نورولوژی آمریکا (1998) توصیه می‌کند آن دسته از زنانی که مبتلا به صرع هستند و در سن تولید مثل قرار دارند تحت مشاوره قبل از حاملگی قرار بگیرند و در صورت حامله شدن اسید فولیک مصرف کنند و از درمان تک دارویی ضد تشنج با حداقل خاصیت تراتوژن استفاده نمایند. یادآور میشود که عدم مصرف اسید فولیک میزان ناهنجاری های مادرزادی را افزایش میدهد.
نقایص زمان تولد در حال حاضر علت اصلی مرگ و میر نوزادان می‌باشد و حال آنکه با پیشگیری اولیه و اجتناب از عوامل مسبب بیماری و پیشگیری ثانویه و شناسایی و ختم حاملگی های دچار اختلال و ازجمله اختلالات تک ژنی و یا سایر نقایص غیرقابل اجتناب می‌توان از بروز اینگونه نقایص، جلوگیری کرد. در این گفتار، به ذکر چند مثال از اختلالات مادرزادی اکتفا میشود :
میزان بروز این نقایص 2ـ1 مورد در هر 1000 تولد زنده است. بعد از ناهنجاری های قلبی، شایعترین ناهنجاری ها می‌باشند چون بعضی از نقایص لوله عصبی مربوط به جهش خاصی در ژن متیلن تتراهیدروفولات ردوکتاز می‌باشد آثار آنرا می‌توان از طریق مصرف اسید فولیک به میزان زیادی از بین برد.
فنیل کتونوری (PKU)
این اختلال نوعی خطای ارثی در متابولیسم فنیل آلانین است. ممکن است جنین، بیماری را به ارث نبرد ولی تحت تاثیر بیماری مادر دچار آسیب دیدگی شود. از راهکارهای پیشگیری اولیه می‌توان استفاده کرد و به میزان زیادی مرگ و میر جنینی را کاهش داد. در افراد مبتلا که رژیم غذایی بدون محدودیت مصرف می‌کنند میزان فینل آلانین خون به طور غیرطبیعی افزایش یافته است. این اسید آمینه به راحتی از جفت عبور می‌کند و باعث آسیب دیدگی اعضای در حال تکامل جنین میشود. بافت عصبی بسیار آسیب پذیر است با مشاوره قبل از حاملگی و رژیم غذایی همراه با محدودیت فینل آلانین در دوران بارداری میزان بروز ناهنجاری های جنینی را می‌توان تا حدود زیادی کاهش داد.
بیماری تی ساکس (Tay sachs)
این بیماری نوعی اختلال شدید نورودژنراتیو اتوزوم مغلوب است که منجر به مرگ کودک میشود. مشاوره قبل از حاملگی در کاهش میزان این اختلال بسیار موثر است. به وسیله مشخص کردن حاملان بیماری از طریق انجام آزمون های ژنتیکی و انجام تست های پره ناتال برای زوج های پرخطر (پیشگیری ثانویه) و کمک به حاملان هتروزیگوت برای انتخاب همسران غیرمبتلا (پیشگیری اولیه).
در حال حاضر 250 میلیون انسان یعنی 5/4 درصد از جمعیت جهان حامل ژن برای یکی از انواع هموگلوبینوپاتی هستند و هر ساله 300000 نوزاد مبتلا متولد میشوند در حالیکه با انجام پیشگیری اولیه و ثانویه می‌توان از ابتلا به بعضی از این بیماری ها جلوگیری کرد.
پزشکانی که روش های معمول حفظ سلامتی را برای زنان واقع در سنین تولید مثل، تدارک می‌بینند دارای بهترین فرصت برای انجام مشاوره مربوط به پیشگیری هستند. وجود آزمون منفی حاملگی، زمان مناسبی برای انجام مشاوره است. توصیه های اساسی پایه قبل از حاملگی در باره مواردی نظیر تغذیه، مصرف الکل، استعمال دخانیات، استفاده از داروی غیرمجاز، مصرف ویتامین و ورزش و سایر عوامل مثل بیماری های طبی یا جراحی مربوطه، اختلالات تولید مثلی و بیماری های ژنتیکی را می‌توان ارائه داد.
روند مشاوره با بررسی کامل سابقه طبی مامایی، اجتماعی و خانوادگی شروع میشود. مانند سابقه تولید مثل، پیامد هریک از حاملگی های قبلی، استفاده از درمان های دارویی و آلرژی های دارویی سابقه خانوادگی نظیر بیماری های طبی یا ژنتیکی و اختلالات مربوط به تولید مثل اصل و نسب قومی و نژادی عوامل خطر اجتماعی مثل مصرف الکل، داروهای غیر مجاز، مصرف سیگار، رفتارهای پر خطر جنسی و بدرفتاری با همسر، عوامل خطر محیطی نظیر تماس با آفت‌کش ها یا مواد شیمیایی مورد مصرف در خشکشویی و عوامل مربوط به محیط منزل و عوامل استرس‌زا .
شامل تلاش های قبلی برای حامله شدن، هرگونه ناباروری و پیامدهای غیرطبیعی حاملگی از جمله سقط، حاملگی نابجا یا از دست دادن راجعه حاملگی، سابقه تولید مثل افراد درجه اول خانواده، مفید است. مثلا سابقه از دست دادن راجعه حاملگی در افراد خانواده خطر جابجایی خانوادگی کروموزومی یا سایر بازآرایی های کروموزومی را افزایش میدهد. سابقه نارسایی سرویکس یا ناهنجاری رحمی لزوم ارزیابی مناسب را مطرح می‌کند.
سن مادر : در هر دو انتهای سن باروری سن مادر بر پیامد حاملگی تاثیر می‌گذارد، به طوری که :
حاملگی در سنین 19ـ15 سالگی شیرین
خطر تولد نوزادان با محدودیت رشد زایمان پره ترم و مرگ و میر بالای نوزادی در این گروه زیاد است اکثر این حاملگی ها ناخواسته می‌باشد و این افراد به ندرت مشاوره قبل از حاملگی را انجام میدهند. چون این افراد در سنین رشد هستند نیاز به کالری در آن ها بیشتر از زنان مسن تر است و در زنانی که دارای وزن طبیعی یا کمتر هستند افزایش مصرف کالری تا 400 کیلو کالری در روز توصیه میشود.
حاملگی پس از 35 سالگی
10 درصد از حاملگی ها در این گروه سنی رخ میدهد. احتمال تقاضا برای انجام مشاوره قبل از حاملگی در این گروه بیشتر است چون این افراد یا حاملگی خود را به تعویق انداخته اند و اکنون می‌خواهند پیامد حاملگی آنان در حد بهینه باشد و یا قبلا تحت درمان ناباروری بوده اند. مطالعات اولیه مطرح می‌کنند که خطر عوارض مامایی و نیز موربیدیته و مرگ و میر پری‌ناتال در زنان بارور 35 سال افزایش مییابد و در افرادی که مبتلا به بیماری مزمن هستند یا وضعیت فیزیکی ضعیفی دارند نیز این عوارض بیشتر است. پاریتی ممکن است بعضی از پیامدهــای حاملگی را در زنان مسن تر تحت تاثیــر قرار دهد مثلا اختلالات زایمان در افراد مسنی که تا آن سن زایمان ننموده اند (Nullipara) شایعتر است. مرگ و میر مادری در زنان بارور 35 سال و مسن تر بیشتر است ولی بهبود مراقبت های طبی باعث اصلاح این خطر میشود.
خطرهای جنینی مربوط به سن مادر
زایمان پره ترم یاتروژنیک که لازمه بعضی از عوارض مادری مانند فشارخون بالا و دیابت است زایمان خودبخود پره ترم، افزایش بروز آنوپلوئیدی، خطر مربوط به کل اختلالات غیر کروموزومی به میزان قابل توجهی با گذشت سن مادر افزایش مییابد. بروز Club foot بعد از 35 سالگی و بیماری های قلبی پس از 40 سالگی افزایش مییابد افزایش سن پدر در نتیجه جهش های جدید اتوزوم غالب باعث افزایش نقایص زمان تولد می‌باشد مهمترین علت حاملگی چندقلو این زنان در حال حاضر درمان ناباروری است. حاملگی دوقلویی دو تخمی هم در این سن شایعتر است.
الکل، مواد مخدر و استعمال دخانیات
در حال حاضر عقب ماندگی ذهنی ناشی از مصرف الکل شایعترین علت شناخته شدة سندرم عقب ماندگی ذهنی است، استعمال دخانیات رشد جنین را به صورت وابسته به دوز تحت تاثیر قرار میدهد خطر زایمان زودرس، محدودیت رشد جنین و تولد با وزن کم را افزایش میدهد و در سنین مدرسه باعث افزایش میزان اختلال "بیش فعالی ناشی از کمبود توجه" و مشکلات رفتاری و اختلال در یادگیری میشود.
استعمال دخانیات باعث افزایش خطر عوارض حاملگی مربوط به نارسایی عروقی مانند نارسایی رحمی ـ جفتی و جدا شدن جفت نیز میشود.
تماس های محیطی
با اینکه هر زنی در معرض تماس با عوامل محیطی قرار دارد میزان خطرهای مربوط به حاملگی فقط اندکی افزایش مییابد. به عنوان مثال پرستاران ممکن است در معرض تماس با سیتومگال ویروس یا ویروس سنسشیال تنفسی و کارگران حامله مراکز صنعتی در معرض تماس با مواد شیمیایی مانند فلزات سنگین یا حلاّل های عادی و یا زنان روستایی ممکن است در معرض آفت‌کش ها یا مصرف آب آلوده چاه یا مواد شیمیایی بالقوه مضر قرار گیرند زنی که برای حامله شدن برنامه ریزی می‌کند باید خود را قبل از حاملگی و در طول حاملگی از تماس با عوامل مضر دور نگه دارد.
سلام با یاری خداوند متعال نوشتن این وبلاگ را شروع میکنم و امیدوارم مفید فایده باشد
برای شروع با پیش از بارداری شروع ومیخوایم ببینم قبل از تصمیم به بارداری توجه به چه مسائلی مهم است؟
آمادگی برای بارداری
بخاطرداشته باشید آنجه سلامت شما وکودکتان را در آینده تحت تاثیر قرار میدهد روش زندگی شماست ، بنابراین اگر در زندگی برنامه ریزی داشته باشید قادر به پیش بینی اتفاقات خواهید بود واگر در زندگی شما واقعه ناخوشایندی هم پیش بیاید قادر به مقابله با آن خواهید بود.
متاسفانه بیشتر خانم ها زمانی متوجه بارداری خودشون میشوند که که 1 تا 2 ماه از بارداری آنها گذشته وتعدادی زیادی هم وقتی 3تا4 ماهه هستند اولین مرجعه را دارند واین در حالیست که سه ماهه اول بارداری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و دستگاهها واعضا بدن جنین در این فاصله ساخته میشوند.واتفاقات طی این فاصله میتواند بر سلامت کودک شما در آینده تاثیر بسزایی داشته باشد که به مرور به آنها اشاره خواهیم کرد
وقتی صحبت از آمادگی برای بارداری میشود منظور آمادگی جسمی و روحی برای بارداری است .این مسئله تنها شامل مادر نیست بلکه پدر ومادر هر دو باید برای ورود فرد جدیدی به زندگی آنها برنامه ریزی کنند تا بارداری ناخواسته شرایط روحی وروانی خانواده را دچار تزلزل نکند.
در اینجا مواردی را که با رعایت آنها می توانید شما را برای بارداری شاد ولذت بخش آماده کنند مرور می کنیم :.
ü هر ماه زمان قاعدگی خود را ثبت کنید .تا بتوانید بهترین زمان مناسب برای بارداری را برای خودتون مشخص کنید . اگر سیکلهای منظم دارید حداقل دو ماه، واگر قاعدگی نامنظم داریدماههای بیشتری این کار را انجام دهید .در نوشته های بعدی روش های تعیین زمان تخمک گذاری را توضیح خواهم داد .
ü بهتر است زمانی که تصمیم به بارداری دارید چند ماه قبل به پزشک یا مامای خود مراجعه واز سلامت خود مطمئن شوید تا نگران خطرات بیماریها در طول بارداری نباشید(حداقل بررسی ها آزمایشاتی جهت بررسی کم خونی،دیابت ، تیروئید ودر موارد بیماریهای ارثی در خانواده مشاوره ژنتیک است که اگر قبل از ازدواج فامیلی انجام میشد بهتر بود واگر انجام نشده حتما قبل از بارداری باید انجام شود.)
ü اولین توصیه به شما مصرف اسید فولیک است که مصرف روزانه mcg 400آن توصیه میشود ممکنه سوال کنید مصرف اسید فولیک چه ارزشی دارد؟ توجه کنید که اگر دلتون میخواد از بروز اختلالات مادر زادی مغز ونخاع و اختلالات لوله عصبی در کودک شما جلوگیری بشه و شانس سقط در شما کاهش پیدا کنه باید حتما قبل از بارداری مصرف اسید فولیک را شروع کرده باشید چون بیشترین تاثیر آن در 28 روز اول (4هفته اول ) بارداری است.پس توصیه میکنیم با قطع روش پیشگیری از بارداری خود وتصمیم به بارداری مصرف اسید فولیک شروع شود.
ü اگر در بررسی آزمایشات شما مشخص شد دچار کم خونی هستید قبل از اقدام به بارداری با نظر پزشک خود سعی در بهبود وبهتر شدن سطح آهن بدن خود داشته باشید توجه کنید که قبل از بارداری اگر کم خونی شما در مان نشود حاملگی شما همیشه با احساس خستگی بوده ودرطول بارداری و موقع زایمان نداشتن ذخیره کافی آهن شرایط نا مناسبی برای شما وجنین ایجاد نماید.(پس باید ذخیره مناسب آهن برای جنین وزایمان داشته باشید)
ü سعی کنید وزن متعادل داشته باشید چون در بارداری ، سلامت کودک تا حد زیادی به متعادل بودن وزن شما بستگی خواهد داشت.
ü سعی کنید وقتی تصمیم به بارداری دارید از محیط ها وافرادی که دچار عفونت وبیماریها هستند دوری کنید ، اگر فرزند دوست یا فامیل شما مبتلا به بیماریهای شایع کودکان شده از عیادت وتماس خود داری کنید (البته محترمانه)چون تماس با سرخک ، سرخجه و....اگر شما ایمنی کافی نداشته باشید برای جنین شما می تواند بسیار خطر ساز باشد.
ü ستشوی مرتب دستها ، دوری کردن از مواد شیمیایی وسموم دفع آفات ، حشره کش ها در خانه ومحل کار ضروری است که بعدا در مورد اثرات آنها توضیح خواهیم داد.
ü از گروه خون خودتون وهمسرتون وسابقه بیماریهای خانوادگی اطلاعاتی داشته باشید وآنها را یاد داشت ودر مراجعه به پزشکتون مطرح تا در صورت نیاز پیگیری در مورد آنها بعمل بیاد . ممکنه نیاز به آزمایشات ویا واکسیناسیون داشته باشید ویا بیماری مزمن شما نیاز به مشاوره وتحت نظر بودن ویژه داشته باشد.تا با کنترل آن در طی بارداری از میزان خطر به نحو چشمگیری کاسته شود.
ü یه سر هم به دندانپزشک تون بزنید تا از وضعیت سلامت دندانها تون مطمئن بشید واگر پوسیدگی یا بیماری لثه دارید نسبت به ترمیم ودرمان اقدام بشه ، یادتون باشه وجود بیماری لثه در دوره بارداری میتونه خطر به دنیا آمدن کودک با وزن کم را افزایش بدهد.
ü اگر روش پیشگیری رو قطع کرده وتصمیم به بارداری دارید ونیاز به گرفتن عکس رادیولوژی یا هر نوع تصویر برداری برای شما پیش آمد حتما به اطلاع پزشک خود اطلاع دهید تا قبل از اقدام از عدم بارداری شما مطمئن گردد.
ü سعی کنید شیوه زندگی خودتون رو بهبود ببخشید چون تغییر شیوه زندگی با بارداری سخت خواهد بودپس قبل از بارداری :
ü یک برنامه ورزشی منظم رو شروع و ادامه بدید .انجام یک فعالیت بدنی متعادل وادامه ش در طی حاملگی کمک زیادی به شما خواهد کرد .
ü سعی کنید برنامه غذای شما سالم وشامل مواد غذایی تازه وسرشاز از مواد غذایی مفید ومغذی باشه شرایط نگهداری بهداشتی مواد غذایی را رعایت کنید .
ü اگر سیگار می کشید یا همسرتون زیاد سیگار می کشه و شما مدام در معرض دود سیگار هستید از مضرات اون با اطلاع وتا حدا امکان در این شرایط قرار نگیرید.
ü مصرف الکل بسیار خطرناکه پس از محل هایی که ممکنه حتی بطور تفریحی هم شما را در معرض استفاده قرار بده دوری کنید .
ü استرس ونگرانی وعوامل استرس زا وغیر ضروری میتونه بر روند زندگی وبارداری شما تاثیر بذاره پس سعی کنید از این عوامل دوری کنید
ü با همسرتون در مورد برنامه هاش برای آینده شما وکودک تون صحبت کنید ووقتی شرایط وآمادگی لازم برای بچه دار شدن رو داشتید اقدام کنید انشالله به فرا خور نیاز مطالبی رو در زمینه های مختلف بحث خواهیم کرد...
خوشحال میشم تجربیات شما رو در مورد بارداری ومطالب نوشته شده بدونم
 |
 |
